Zagadnienia egzaminacyjne obejmują: tematykę wykładów
oraz poniżej wymienione zagadnienia z semestrów V-VIII
ZABURZENIA W KRĄŻENIU
- Krwotok: definicja, przyczyny, podział, następstwa miejscowe (siniak, krwiak, ognisko krwotoczne, hemosyderoza) i ogólnoustrojowe.
- Wstrząs: definicja, podział.
- Tętniaki: definicja, podział, lokalizacja, konsekwencje
- tętniak rozwarstwiający aorty (krwiak śródścienny): przyczyny, lokalizacja, konsekwencje.
- Żylaki: definicja, lokalizacja, konsekwencje.
- Triada Virchowa (podobieństwa i różnice między skrzepem i zakrzepem).
- Skaza krwotoczna: definicja, podział, przykłady skaz wrodzonych i nabytych; DIC.
- Niedokrwienie i zawał: definicja, przyczyny, podział, lokalizacja, losy ogniska zawałowego. Zawał mięśnia sercowego: przyczyny, lokalizacja, powikłania kliniczne.
- Przekrwienie: definicja, podział, przekrwienie bierne wątroby.
- Obrzęk: definicja, podział, przyczyny. Obrzęk płuc: przyczyny, podział.
- Zespół niewydolności oddechowej (RDS) – błony szkliste.
ZMIANY WSTECZNE
- Zmiany wsteczne: definicja, podział. 2. Zanik: definicja, przyczyny, przykłady.
- Zwyrodnienie: definicja, podział, przykłady. 4. Martwica: definicja, podział, przykłady występowania; specjalne postacie martwicy (martwica serowata, martwica Balsera).
- Torbiele: definicja, podział, przykłady występowania.
ZMIANY POSTĘPOWE
- Zmiany postępowe: definicja, co zaliczamy do zmian postępowych.
- Odnowa: definicja. 3. Naprawa: definicja; zianinowanie.
- Przerost i rozrost: definicja, podobieństwa i różnice, przykłady występowania.
- Metaplazja: definicja, przyczyny, przykłady występowania.
ZMIANY I STANY PRZEDNOWOTWOROWE
I BIOLOGIA OGÓLNA NOWOTWORÓW
- Zmiany i stany przednowotwoowe: definicja, przykłady.
- Dysplazja (Intraepithelial Neoplasia): definicja, podział (stopnie), lokalizacja (CIN, PIN, VIN, OIN, BilIN, PaIN). 3. Rak in situ/przedinwazyjny – definicja.
- Nowotwór: definicja, podział. Cechy ogólne nowotworów łagodnych i złośliwych. Drogi szerzenia się nowotworów złośliwych. 5. Grading i staging (skala TNM).
- Nowotwory miejscowo złośliwe: definicja, przykłady.
NOWOTWORY NABŁONKOWE
- Łagodne nowotwory nabłonkowe (brodawczaki i gruczolaki): definicja, lokalizacja.
- Złośliwe nowotwory nabłonkowe (raki i gruczolakoraki): definicja, przykłady.
- Nowotwory nabłonkowe narządowo zróżnicowane.
- Potworniaki: definicja, podział, lokalizacja.
NOWOTWORY NIENABŁONKOWE
- Mięsak (sarcoma): definicja, przykłady (osteosarcoma, chondrosarcoma, leiomyosarcoma, liposarcoma).
- Guzy tkanek miękkich: definicja, pochodzenie, przykłady (leiomyoma, leiomyosarcoma, haemangioma, lipoma, liposarcoma, fibroma, fibrosarcoma).
- Chłoniaki nieziarnicze i chłoniak Hodgkina: definicje, podziały, cechy kliniczne.
- Białaczka: podział, definicja, cechy kliniczne.
- Czerniak: definicja, czynniki ryzyka, lokalizacja, skale: Breslow i Clark.
- Nowotwory OUN.
ZAPALENIA
- Zapalenie: definicja, podział.
- Zapalenia płuc (odoskrzelowe zapalenie płuc, płatowe zapalenie płuc, aspergiloza, śródmiąższowe zapalenie płuc). Zapalenia nerek (kłębuszkowe zapalenia nerek, odmiedniczkowe zapalenie nerki).
- Zapalenia z autoagresji: definicja, przykłady.
- Zapalenia swoiste/ziarniniakowe: definicja, przykłady (gruźlica, sarkoidoza).
IMMUNOPATOLOGIA
- Typy reakcji nadwrażliwości i ich przykłady kliniczne.
- Zespoły niedoborów immunologicznych – wrodzone (przykłady) i nabyte (AIDS).
- Choroby autoimmunizacyjne (definicja, przykłady).
- Amyloidoza: definicja, podział, lokalizacja narządowa, rodzaje amyloidu, diagnostyka amyloidozy.
PATOLOGIA POPŁODU
- Patologia łożyska.
- Ciążowa choroba trofoblastyczna (zaśniad groniasty częściowy i całkowity, kosmówczak złośliwy).
- Zespół TORCH.
PATOLOGIA WIEKU DZIECIĘCEGO
- Wady wrodzone. Niska urodzeniowa masa ciała i wcześniactwo.
- Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu.
- Niedotlenienie okołoporodowe i urazy okołoporodowe.
- Zakażenia wewnątrzmaciczne i okołoporodowe.
- Zespól nagłej śmierci niemowląt (SIDS).
- Zmiany nowotworopodobne i nowotwory wieku dziecięcego.
PATOLOGIA MACICY
- Zapalenie endometrium. Polipy.
- Endometrioza: definicja, podział, występowanie, objawy.
- Rozrost endometrium: przyczyny, objawy, podział.
- Rak endometrium.
- Nowotwory myometrium: łagodne i złośliwe.
- Patologia szyjki macicy: zapalenia, polipy, stany przedrakowe i rak. Podstawy diagnostyki cytologicznej.
- Wyskrobiny z kanału i jamy macicy (materiał do badania histopatologicznego).
PATOLOGIA GŁOWY I SZYI
- Jama ustna: zapalenia, zmiany reaktywne, zmiany przednowotworowe, torbiele zębopochodne, nowotwory (błony śluzowej oraz zębopochodne).
- Nosogardziel: nowotwory łagodne i złośliwe.
- Krtań: zmiany reaktywne (guzki śpiewacze), zmiany przednowotworowe, nowotwory łagodne i złośliwe.
- Ucho: zapalenia i ich powikłania, nowotwory łagodne i złośliwe.
- Ślinianki: zapalenia, nowotwory łagodne i złośliwe.
- Oko: spojówka (niedobór wit. A i nowotwory), rogówka (zapalenia), naczyniówka (zapalenia ziarniniakowe), siatkówka (retinopatia wcześniaków), czerniak gałki ocznej.
- Torbiele głowy i szyi.
DERMATOPATOLOGIA
- Zapalenia (objawy i diagnostyka; ostre zapalenia - pokrzywka, rumień wielopostaciowy, wyprysk; przewlekłe zapalenia -łuszczyca, liszaj plaski, choroby pęcherzowe).
- Zmiany barwnikowe (rodzaje znamion, ryzyko rozwoju czerniaka, zespół znamion atypowych).
- Rak podstawnokomórkowy skóry.
- Stany przednowotworowe. Rola HPV.
- Nowotwory skóry: łagodne (brodawczaki) i złośliwe (raki, czerniak).
- Nowotwory przydatków skóry: łagodne i złośliwe.
PATOLOGIA WĄTROBY I DRÓG ŻÓŁCIOWYCH
- Zapalenia wątroby (w tym zapalenia wirusowe – grading i staging).
- Marskość wątroby: definicja, podział i przyczyny, objawy kliniczne.
- Nowotwory wątroby: łagodne (naczyniak jamisty) i złośliwe (raki wątroby).
- Pęcherzyk żółciowy: zapalenie, kamica, rak.
PATOLOGIA JAJNIKA
- Zapalenia. 2. Torbiele.
- Nowotwory: czynniki ryzyka, czynniki rokownicze, nowotwory pierwotne, nowotwory przerzutowe.
PATOLOGIA TRZUSTKI
- Zapalenie ostre i przewlekłe: przyczyny, objawy.
- Nowotwory łagodne i złośliwe (rak trzustki).
- Cukrzyca.
- Nowotwory komórek wysp.
PATOLOGIA NEREK I DRÓG MOCZOWYCH
- Nerka: wady wrodzone, zapalenia (kłębuszkowe zapalenia nerek, zapalenie śródmiąższowe), zmiany torbielowate nerek, kamica nerkowa, nowotwory łagodne i złośliwe (raki nerki: typy, grading).
- Pęcherz moczowy i drogi wyprowadzające mocz: zapalenia, nowotwory (w tym nowotwory łagodne i złośliwe nabłonka urotelialnego o wzroście papilarnym lub płaskim).
PATOLOGIA NARZĄDÓW WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO - TARCZYCA
- Niedoczynność i nadczynność tarczycy.
- Wady wrodzone tarczycy.
- Zapalenia tarczycy: przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy i inne zapalenia tarczycy, choroba Gravesa-Basedowa.
- Wole rozlane i guzkowe tarczycy.
- Nowotwory tarczycy: gruczolaki, raki (rak brodawkowaty, rak pęcherzykowy, rak rdzeniasty i rak anaplastyczny tarczycy).
- Wskazania do biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC); pojęcie guzka pęcherzykowego.
PATOLOGIA UKŁADU PŁCIOWEGO MĘSKIEGO
- Gruczoł krokowy: zapalenie, łagodny rozrost stercza, stan przedrakowy-PIN, rak stercza (patogeneza, diagnostyka w tym rola PSA oraz biopsje gruboigłowe, skala Gleasona).
- Jądro: wnętrostwo, zapalenia, nowotwory (podział, leczenie).
- Najądrze: zapalenia.
CHOROBY SERCA I NACZYŃ
- Choroba niedokrwienna serca 2. Zapalenie mięśnia sercowego.
- Kardiomiopatie: definicja i podział. 4. Nowotwory serca: pierwotne i przerzutowe.
- Miażdżyca. 6. Choroba nadciśnieniowa. 7. Zapalenia naczyń. 8. Tętniaki i żylaki.
- Choroba zakrzepowa żył. 10. Zmiany nowotworopodobne i nowotwory naczyń.
PATOLOGIA UKŁADU POKARMOWEGO
- Przełyk: Niedrożność i naczyniowe choroby przełyku. Zapalenia przełyku (zapalenie refluksowe i przełyk Barretta, eozynofilowe zapalenie przełyku, chemiczne i zakaźne zapalenia przełyku). Nowotwory przełyku (rak płaskonabłonkowy i gruczolakorak).
- Żołądek: Zapalenia. Choroba wrzodowa. Nowotwory (gruczolak, gruczolakorak, chłoniaki, nowotwory neuroendokrynne, nowotwory podścieliskowe).
- Jelito cienkie i grube: Niedrożność jelit. Choroba Hirschprunga. Choroby naczyniowe jelit. Choroba trzewna. Zapalenia jelit (zakaźne, idiopatyczne - IBD). Polipy (zapalne, hamartomatyczne, ząbkowane, gruczolaki). Nowotwory (zespoły rodzinne, gruczolakorak).
- Wyrostek robaczkowy: Zapalenie ostre. Nowotwory.
PATOLOGIA UKŁADU ODDECHOWEGO
- Niedodma.
- Obturacyjna choroba płuc (astma, rozedma).
- Restrykcyjna choroba płuc (ostra i przewlekła).
- Zawał krwotoczny płuca.
- Rak płuca (przyczyny, objawy, podział, diagnostyka, leczenie; stany przedrakowe).
- Inne nowotwory płuca (nowotwory neuroendokrynne i inne).
- Patologia opłucnej (odma, zapalenie, międzybłoniak).
GUZY TKANEK MIĘKKICH (Soft Tissue Tumors - STT)
- Definicja i terminologia STT.
- Podział histopatologiczny i kliniczny STT.
- Nowotwory tkanki tłuszczowej (lipoma, atypical lipoma, liposarcoma) – częstość występowania, lokalizacja, cechy kliniczne.
- Maziówczak złośliwy (sarcoma synoviale): definicja, pochodzenie.
PATOLOGIA STAWÓW
- Zapalenia stawów:
- podział, konsekwencje,
- zapalenia odczynowe stawów (wirusy artropowe),
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS): patogeneza, czynniki reumatoidalne (RF), objawy stawowe i pozastawowe, guzki reumatoidalne,
- surowiczoujemne zapalenia stawów: przykłady jednostek klinicznych, cechy kliniczne.
- Choroba zwyrodnieniowa stawów: podział, lokalizacja.
- Artropatie kryształowe (dna moczanowa, dna rzekoma, ochronoza) – schemat przebiegu klinicznego, rodzaj kryształów.
- Zmiany torbielowate - ganglion i torbiel maziowa: lokalizacja, wygląd makro- i mikroskopowy.
- Giant cell tumour (GCT) of tendon sheath – lokalizacja i charakter zmiany.
PATOLOGIA KOŚCI
- Zapalenia kości: zapalenie kości i szpiku - ostre i przewlekłe (ropnie Brodiego), zapalenia swoiste (gruźlica – ropień opadowy zimny), choroba Pageta kości (etiologia, cechy kliniczne, występowanie).
- Osteitis fibroso-cystica – zmiany w szkielecie w nadczynności przytarczyc.
- Przerzuty nowotworowe do kości: najczęstsze nowotwory złośliwe u dorosłych i dzieci dające przerzuty, lokalizacja przerzutów w szkielecie; podział przerzutów.
- Osteoporoza: definicja, lokalizacja złamań osteoporotycznych.
- Krzywica i osteomalacja: przyczyny, objawy.
- Nowotwory chrzęstne: chondroma, chondroblastoma, chondrosarcoma.
- Nowotwory chrzęstno-kostne: osteochondroma.
- Nowotwory kostne: osteoid osteoma i osteoblastoma (podobieństwa i różnice), osteosarcoma, Ewing sarcoma, Giant cell tumour of bone.
- Torbiele kostne: odosobniona torbiel kostna i torbiel kostna tętniakowata (lokalizacja, cechy kliniczne).
PATOLOGIA PIERSI
- Zmiany włóknisto-torbielowate.
- Nowotwory piersi: gruczolakowłókniak, guz liściasty, raki przedinwazyjne i inwazyjne.
- Ginekomastia i rak piersi u mężczyzn.
PATOLOGIA UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO
I LIMFOPOETYCZNEGO
- Niedokrwistość.
- Skazy krwotoczne: definicja, podział, przykłady.
- Choroby śledziony, w tym: splenomegalia i hypersplenizm.
- Choroby szpiku: zanik, choroby rozrostowe (czerwienice, białaczki, mieloskleroza, zespoły mielodysplastyczne, gammapatie).
- Choroby grasicy: wady rozwojowe, zaniki, „rozrost”, torbiele, nowotwory.
- Choroby węzłów chłonnych: metody badania węzłów chłonnych, zapalenia nieswoiste, zmiany rozrostowe nienowotworowe i na pograniczu rozrostów złośliwych, nienowotworowe zmiany węzłów chłonnych w pobliżu nowotworów złośliwych, chłoniak Hodgkina, chłoniaki nieziarnicze.